• 10243
    PAYLAŞIM

Elektrikli Araç Türleri

Elektrikli Araçlar 28 KASIM 2013 PERŞEMBE
Ali Turan

Endüstriyel Akü Uygulamaları Yöneticisi

Elektrikli Araç Türleri

Sürekli artan ve daha fazla şehirlerde yoğunlaşan insan nüfusu dünyamızın daha hızlı kirlenmesine yol açıyor. Bu gidişatı yavaşlatmak ve durdurmak için birçok devlet, yollardaki elektrikli ve hibrit araçların yaygınlaşması için teşvik mekanizmalarını hayata geçiriyor. Buna paralel olarak da otomotiv üreticileri elektrikli ve hibrit araç modellerini bir süredir pazara sürüyor. Bugün hibrit araçlar, güç aktarma organlarının fonksiyonuna bağlı olarak farklı isimlerle adlandırılıyor. Elektrik motorunun gücüne bağlı olarak Elektrikli Hibrit araçlar aşağıda detaylandırılan şekilde gruplara ayrılmaktadır : Start-Stop (Micro Hybrid): Start-Stop araçlar, kırmızı ışıkta bekleme gibi güce ihtiyaç duyulmayan hareketsiz duruşlar gibi durumlarda içten yanmalı motorun devre dışı bırakılması prensibiyle çalışır. Bu araçlarda, aracın hareketine destek sağlayan bir elektrik motoru bulunmaz. Üst segment bazı hibrit araçlarda geri kazanımlı frenleme özelliği bulunmaktadır, geri kazanımlı frenlemeyi sahip oldukları özel alternatör ve akü ile sağlarlar. Start-stop teknolojisi düşük maliyet farkıyla %5-10 arası yakıt tasarrufu sağlayabilmesi nedeniyle pazarda kısa sürede geniş bir kullanım alanı bulmuştur. BMW Efficiency serisi, VW Golf, Ford Focus start-stop teknolojisine sahip araçlara örnektir. Bunun dışındaki hibrit araçlar elektrik motorunun ne oranda aracın hareketine katkı sağladığına bağlı olarak yarı ve tam hibrit olarak iki sınıfa ayrılabilirler: Yarı Hibrit (Mild Hybrid): Yarı hibrit araçlarda elektrik motoru tek başına aracın hareket etmesini sağlayamaz. Sadece hızlanma modlarında içten yanmalı motora destek olur. Honda Insight’ın ilk kuşak hibrit versiyonu yarı hibrit topolojisinin bir örneğidir. Tam Hibrit (Full Hybrid): Bu araçlarda elektrik motoru tek başına aracın hareketini sağlayabilmektedir. Bu araçlar yarı hibritlerle kıyaslandığında elektrik motorları daha güçlü ve batarya kapasiteleri daha yüksektir. Toyata Pirus tam hibrit sisteme sahip bir araçtır ve pazara sürülmekte olan diğer birçok model de tam hibrit teknolojisine sahiptir. Yukarıdaki sınıflamanın dışında, hibrit araçlar, güç aktarma sistemlerinin topolojisine bağlı olarak seri, paralel ve çift mod hibrit olmak üzere üç sınıfa ayrılabilirler.

Seri Hibrit (Series Hybrid): Seri hibrit araçlarda, içten yanmalı motor kendisine bağlı bir jeneratör yardımıyla elektrik üretir, üretilen elektrik ihtiyaca bağlı olarak elektrik motoruna iletilirken ihtiyaç fazlası elektrik bataryada depolanır. İçten yanmalı motorun tek fonksiyonu elektrik üretmektir, araç şanzımanı ile mekanik bağlantısı yoktur. Elektrik motoru üretilen elektriği kullanarak aracın hareketini sağlar. Avrupa’da belediyelerin kullandığı hibrit otobüslerin birçoğu seri hibrit teknolojisi ile çalışmaktadır. Paralel Hibrit (Parallel Hybrid): Paralel hibrit araçlarda, içten yanmalı motor ve elektrik motoru ayrı ayrı şanzımana bağlıdırlar. Bu nedenle her ikisi de aracın hareketini sağlayabilir durumdadırlar. Honda marka hibrit araçların birçoğunda paralel hibrit sistemi kullanılmaktadır. Çift Mod
Hibrit (Power Split Hybrid, Two Mode Hybrid):
Çift mod hibrit teknolojisinde kompleks dişli sistemleri yardımıyla araçlar hem seri hem de paralel modda çalışabilirler. Toyota’nın hibrit araçları çift mod hibrit teknolojisini kullanmaktadır. Şebeke’den şarj edilebilen Elektrikli ve Hibrit araçlar, hibritleştirme oranlarına göre ayrıca sınıflandırılabilirler :

Harici Şarj Edilebilir Hibrit (Plug-in Hybrid): Bu araçların bataryaları, içten yanmalı motora bağlı jeneratör ve geri kazanımlı frenlemenin dışında şehir şebekesinden de şarj edilebilmektedir. Harici şarj edilebilir araçların batarya kapasiteleri yükseltilerek içten yanmalı motora ihtiyaç duymadan gidebileceği menzil artırılır. Chevrolet Volt harici şarj edilebilir araçlara örnektir, bu araçları şarj edebilmek için elektrikli araçlar gibi şarj altyapısına gereksinim vardır. Seri, paralel veya çift-mod hibrit topolojisine sahip olabilirler. Menzil Uzatıcı (Range Extender): Menzil uzatıcı araçlar, seri hibrit araçlardır. Ancak bu teknolojide içten yanmalı motorun hacmi iyice küçültülüp batarya kapasitesi artırılmaktadır. Menzil uzatıcılar hibrit araçlardan elektrikli araçlara uzanan evrimde elektrikli araçlardan bir önceki halkadır. Fisker Karma, üst segment menzil uzatıcı bir araçtır. Elektrikli Araçlar (Electric Vehicles, EV): Elektrikli araçlarda içten yanmalı motor yoktur. Aracın hareketini elektrik motoru sağlar. Aracın menzilini belirleyen en önemli unsur aracın bataryasının kapasitesidir. Renault Fluence EV, Nissan Leaf, Mitsubishi i-Miev, BMW i3 Elektrikli araç örnekleridir.

Yorumları Oku
Siz de fikrinizi paylaşın
Güvenlik kodunu giriniz