Damping nedir? Anti-damping nedir? Nasıl ve kimlere uygulanır? Hepsinin cevabını ve daha fazlasını bu yazımda sizler için paylaşacağım. Aslında çok geniş kapsamlı olan Anti-Damping süreçlerini kısaca ve adım adım anlatacağım bu yazımda sizlerin öncelikle "Damping" kelimesine odaklanmanızı istiyorum. Damping nedir biraz açıklayalım; Diyelim ki, ihracatçı bir firmasınız, var olan stoklarınızı bitirmek, global piyasada rakiplerinizi ortadan kaldırmak ve ölçek ekonomilerinden faydalanıp kârınızı arttırmak istiyorsunuz. Bu sebeplerden dolayı da ürününüzü dış piyasaya iç piyasadan daha düşük bir fiyatla satıyorsunuz. İşte bu satışla Damping yapmış oluyorsunuz.
Bu Damping’e göz yummayan kuruluşlar elbet olacak; hatta bu kuruluşların sizi şikayet etmesi, bunun üzerine de firmanız hakkınızda soruşturma başlatılma olasılığı yüksek. Bu firmaların hakkınızda yapmış olduğu şikayetlere karşı uygulanan akıma ise, “Anti-Damping” denilmekte. Ben bunu kısaca “ihracatçı kabusu” olarak adlandırıyorum… İhracatçı kabusu adını verdiğim akımın, yani Anti-Damping’in bazı süreçleri mevcut demiştik. Bu süreçler ilki Damping’den az önce bahsettik. Şimdi ise Anti-Damping’in bir sonraki adımı olan ihracatçı firmanın yerli sanayide sebep olduğu zararı ve bunun sebebini sorgulayan nedensellik bağını açıklayalım:
Yerli üretimdeki genel duruma bakıldığınında, bir zarar ya da zarar tehdidi gözlemlenirse sebebi sorgulanır. Bu zarar sorgusunun temelinde öncelikle Damping aranır. Damping mevcut ise bir sonraki adım olan ‘Soruşturma’ adımına geçilir. Anti-Damping soruşturmaları adını verdiğimiz bu soruşturmalar, yerli üretim dalı tarafından ya da yerli üretim dalı adına yapılan, anti-damping soruşturmalarını yürütme yetkisine sahip makamlara yazılı bir başvuru üzerine başlatılır. Bu yetkili makamlar olası durumlarda yazılı bir başvuru olmadan da soruşturma başlatabilirler. Her iki durumda da soruşturmanın açılabilmesi için gerekli neden, Damping’e, oluşmuş zarara ve bunlar arasındaki nedensellik bağına ilişkin yeterli delililin bulunmasıdır. Eğer yetkili makamlar soruşturma açılması yönünde onay verirlerse bu durum kamuya bildirilir. Soruşturma kapsamında Dampingli olduğu bilinen ithalatçı ve ihracatcı firma yapması gereken bazı adımları uygular. Soruşturmanın yönü bu adımlara gore belirlenmiş olur.
Son adımımız olan “Anti-Damping Önlemleri” bölümümüze geçecek olursak, bu bölümü 3 ana adımda inceleyebiliriz. 1.Geçici önlemler; Soruşturma esnasında, yetkili makamlarca Damping varlığı ve zarar tehdidi yada zarar bulunursa bu zararı önlemek amacıyla geçici önlemler uygulanır. Bu önlemler geçici vergi, tahmini Anti-Damping vergisine eş teminat ve gümrük vergilerinin askıya alınması şeklinde sıralanabilir. 2.Nihai Anti-Damping vergileri; Tamamen iç piyasadaki üreticinin korunmasını sağlayan bu vergi, normal değerin ihraç fiyatını aştığı miktar kadar uygulanan vergidir. 3.Fiyat taahhütleri; Dampingli olan ürünün soruşturması kapsamında, zarara yönelik olumlu bir ön belirleme yapılırsa, soruşturma konusunun ihracatçıları, ihraç fiyatlarını arttırma yada Dampingli fiyatlarla ihracata son verme girişiminde bulunabilirler. Bu durum, soruşturma işlemlerinin ertelenmesine veya durdurulmasına yol açabilir. Sizlere kısaca Anti-Damping süreçlerini açıkladım. Ülkemizde sayısı oldukça fazla olan dış ticaret yapan firmalarımız da Dampingli ürünlerin ithalatından çeşitli zararlar görebilir. Dış ticaretin küresel rekabete oldukça açık olması sebebiyle, haksız rekabetten korunması gerekmektedir. Bu sebeple, dış ticaret iyi yönetilmeli ve Dampingli ithalata karşı önlemler zamanında alınmalıdır. Unutmayın ne kadar az Damping, o kadar adaletli ticaret…